BELKEMİĞİ (Omurga)

Belkemiği, ço­cukta 33 ayrı kemikten (omur’dan) iba­rettir, ama erişkinde en alt 4 tanesi bir­leşip, koksiks kemiğini oluşturur ve bun­ların üstünde bulunan 5 kemiğin birleş­mesiyle de sakrum kemiği oluşur. Böy­lelikle, erişkinde belkemiği 26 ayrı ke­mikten yapılmıştır: Boyunda 7 boyun omuru, göğüs bölgesinde kendilerine bağ­lı kaburgalarla birlikte olan 12 göğüs omuru ve belde bulunan 5 bel omuru. Bunların altında da, her iki kalça ke­miği ile birleşip pelvisi yapan sakrum ve koksiks vardır. Erkek belkemiğinin or­talama uzunluğu 70 cm.’dir; boyun kıs­mı 12 cm., göğüs kısmı 28, bel kısmı 18 ve sakrum ile koksiks de 12 cm. uzunluğundadır. Kadın belkemiği erke-ğinkinden aşağı yukarı 10 cm. kadar kısadır. Belkemiğine yandan bakıldığın­da, 4 kavis görülür. Boyun kavisi öne doğru dışbükey, göğüs kavisi öne doğru içbükey, bel kavisi öne doğru dışbükey ve pelvis kavisi öne doğru içbükeydir. Omur cisimlerinin arkasında omurilik kanalı bulunur. Omur cisimleri birbirin­den, omur arası disklerle ayrılırlar. Eriş­kinde, omurilik, ikinci bel omurunun üst kısmına kadar uzanır.
Omur kırıkları, genellikle zorlu bükül­me veya uzanmayla (trafik kazalarında olduğu gibi), doğrudan darbelerle, yük­sekten ayakların üstüne düşmekle, veya baş aşağı suya dalmakla olabilir. Belke­miği kırılmasının en önemli komplikasyonu, omuriliğin zedelenmesidir ki, bu­nun sonucu felç olabilir ve bundan ötü­rü, bir kişinin belkemiğinde kırık şüp­hesi olduğu takdirde, onu ya bilgili kim­seler taşımalı veya aynen düştüğü poz­da taşınmalıdır. Bu iki durum da ola­naksız olduğu zaman ise, hasta, belke­miğinin bükülemeyeceği bir poz olan, yüzükoyun vaziyette ve boynu tespit edil­miş olarak taşınabilir. Unutulmaması gereken bir özellik de, başı zedelenmiş ki­şilerin boyun bölgelerinin de zedelenmiş olabileceği ve bu kişilerin, bilinç kaybı içindeyken ağrı veya felçten şikâyet ede­meyecekleridir.
Belkemiğinin en kolay kırılabilen böl­geleri, boyun ve bel bölgeleridir ve en sık görülen kırık şekli de, şiddetli bü­külme sonucu bir omur cisminin eğil­mesidir. Boyun omuriliği yırtılmadan ve­ya kesilmeden zedelenmişse, hastanın iyi­leşmesi olasılığı vardır.