İshalin Nedeni

İshalin Nedeni: İshalin çeşitli nedenleri var­dır. Bunları akut ve kronik olarak sınıf­landırmak durumun açıklanmasını kolay­laştırır.
Akut: En sık rastlanan akut ishalin ne­deni, zehirli gıda veya salmonella grubu bakterilerin bulaşmış olduğu besin mad­delerinin yenmesidir. Yolculuk edenlerde görülebilen ishalin nedeni bu olabilece­ği gibi, kalınbarsaktaki organizmaların değişmiş olması da olabilir. Kalınbar­saktaki bu yeni organizmalar normalde hastalık oluşturmazlar, fakat vücut bun­lara ahşana kadar, barsağı yıkıma uğra­tabilirler. Bakteryel dizanteri (bkz. Di­zanteri) besin zehirlenmesinde olduğu gibi, ani başlamaz ve bu tip dizanteriye yol açan organizmalar, Shigella, Flexner ve Sonne gruplarındadır. İshal, özellikle sıcak iklimli bölgelerde görülür. Ilımlı iklimlerde de özellikle aynı yerlerde ça­lışan gruplarda rastlanabilir ve ciddi sal­gınlar görülebilir. Kolera’da görülen is­hal, çok ağırdır, bkz. Kolera.
Tedavi: Besin zehirlenmesi ve yolcu ishalinin tedavisi semptomatiktir: Bar- sak hareketlerini yavaşlatacak en iyi ilaç tebeşir-afyon veya kaolen-morfin karı­şımıdır. Bakteryel dizanteride etken or­ganizmanın kültürü yapılıp hangi anti­biyotiğe karşı duyarlı olduğu saptanmalı­dır, fakat bu deneyin yapılmasının müm­kün olmadığı hallerde, genellikle tetra-siklin verilir. Dizanteri yapan organizma­lar, eski yıllarda çok fazla kullanılmış olan sulfonamidlere karşı artık direnç­lidir. Dinlenme önemlidir. Hastalık, özel­likle shiga enfeksiyonlarında, çok ciddi olabilir ve özellikle çocuklarda dehidra-tasyonla mücadele gerekir. Ufak çocuk­ların hafif ishallerinde hiçbir özgül te­davi gerekmez ve bebeklerde en iyi teda­vi, bir gün süreyle katı gıdayı kesmek ve sadece şekerli su vermektir. Daha ağır vakalarda, neomycin verilir.
Kronik: Kronik ishal, sindirim sistemi dışında da olabilen çok çeşitli hastalık­ların belirtisidir. Sindirim sistemi tümör­leri, amip enfeksiyonları, solucan enfek­siyonları, çocuklarda çöliak hastalığı, ülseratif-kolit, “sinirsel ishal” ve “ka-lınbarsak tahrişi”, Graves hastalığı, ze­hirlenme, antibiyotik tedavisi sırasında ortaya çıkan duyarlık, bu çeşit hastalık­lardandır. Kronik ishalin tedavisi, ne­denin tedavisidir ve bu özellikle teşhisin güç olduğu “sinirsel ishal” ve “kalın-barsak tahrişi için” önemlidir. Bazı kişi­ler, kabızlık korkusundan, devamlı müs-hil alarak, kendi kendilerini zehirlerler, diğer bazıları da, barsak çalışmalarını duygularının aynası olarak görürler.