KABAKULAK

KABAKULAK (Epidemik parotit): Tü­kürük bezlerin yumurtalıktan, erbezlerini ve seyrek olarak da, vücudun diğer bölgelerini ilgilendiren bir virüs enfek­siyonudur.
Nedeni: Enfekte eden organizma, bir paramiksovirüstür. Doğrudan temasla bulaşır. Kuluçka devresi 2-3 haftadır.
Belirtileri: En fazla, kulağın ön ve altında bulunan tükürük bezi etkile­nir. Hastalığın en sık görüldüğü kitle, çocuklardır ve bunlarda ilk belirti, ge­nellikle, tükürük bezinin şişmesidir. Eriş­kinlerde ise, şişkinlik belirmesinden bir­kaç gün önce, halsizlik ve yüksek ateş ortaya çıkabilir. Tükürük bezinin şişme­si, başlangıçta rahatsız edici ya da ağ­rılıdır. Buluğ çağı sonrası hastalığa tu­tulunca, erbezleri de etkilenebilir; yu­murtalıkların da hastalandığı bilinmek­le beraber, virüsün erkek üretim organlarını etkilemesine daha sık raslanır. Bu durumda, çok belirli ve ağrılı erbezi şiş­kinliği ortaya çıkar, ateş yüksektir, hat­ta hastada dalgınlık belirebilir. Kaba­kulak, delirium, şiddetli baş ağrısı ve beyin zarlarına ait diğer tahriş belirtile­riyle seyreder, menenjit ve ansefalit, ya da iştahsızlık, kusma ve karın ağrısıyla belirlenen pankreas iltihabına yol aça­bilir.
Tedavi: Basit, sorunlara yol açmamış vakanın tedavisi yoktur. Çocukların, ge­nellikle 12 yaşından küçük erkek ço­cuklarının korunmasına çalışılmamalıdır, çünkü basit bir çocuk hastalığı olan             ka­bakulak, erişkinde ağır seyreder. Çocuk­ları yatırmak dahi gereksizken, erişkin­lerin hareketsiz kalması, hastalığın üre­tim organlarına yayılmasını önleyebilir. Erbezi iltihabı belirince, kortikosteroid-ler ve ağrı giderici ilaçlarla birlikte, pa­muktan askılar kullanılır. Hastaya, ka­ramsarlığı önlemek için, vakaların üçte ikisinin komplikasyonsuz iyileştiği, erbezlerinden birinde atrofi belirse dahi, iki erbezinin kısırlaşmasının seyrek gö­rüldüğü, anlatılmalıdır. Ayrıca, kabaku­lağı izleyen kısırlığın belirmesi, cinsel gücün eksilmesi demek değildir. Kaba­kulak aşısı vardır, bkz. Bağışıklık.