TURNİKE NASIL UYGULANIR

Turnike uygulanmasına elverişli iki yer vardır:
■ Koltuk altından beş parmak mesafede kolun üst kısmı,
■ Kasıktan yine beş parmak boyu uzaklıkta uyluğun üst tarafı. Ancak birkaç saat sonra tıbbi bir müdahale görme imkanı olan hallerde en güvenilir önlem, bir turnike uygulamasıdır. Bilgili ellerde turnike yalnız kol ve bacak gibi uzuvlann değil, hayatın kurtulmasında da büyük rol oynar. Turnike için kullanılacak sargı oldukça geniş olmalı ve uzvu iki defa dolayacak ve kolayca bağlanacak bir uzunlukta olmalıdır. Bu bakımdan uygun genişlikte bir kravat sargı en iyisidir. Bununla beraber ihtiyaç halinde herhangi bir şerit şeklinde bez parçası, bu vazifeyi görebilir.
Birkaç kat gazlıbez veya bir iki defa katlanmış temiz bir mendil, turnikenin altına, tam basınç yapılması gereken arterin üzerine yerleştirilir. Bu şekilde hem arter zedelenmez ve hem de düzenli bir basınç olanağı elde edilir.
Bundan sonra turnike sargısı en az iki defa uzuv üzerine dolanır ve yarım bir düğüm yapılır.Bu yarım düğüm, arasına sokulan bir sopanın üzerine sıkıca bağlanır. Bundan sonra sopa serbest olan ucundan tutularak kanama duruncaya kadar çevrilir. Fakat hiçbir zaman lüzumundan fazla sıkmamak gerekir. Kanamayı durduracak asgari basınç yeterlidir. Çevirme bittikten sonra turnike sopası uzva paralel bir hale getirilir ve herhangi bir sargı ile tesbit edilir.
Turnikeyi her 15 dakikada bir gevşetmek fakat hiçbir zaman tamamen çıkartmamak gerekir. Bu şekilde daha derin tabakalarda bulunan ve zedelenmemiş olan dokularda kanın dolaşımına imkan verilmiş olur. Aksi takdirde uzun zaman kandan yoksun kalan bu uzuvda kangrenleşme meydana gelebilir.
Turnikeyi gevşettikten sonra yara üzerindeki gazbezine elle bastırılır.Bir dakika içinde kanama tekrar şiddetle başlamazsa turnikeyi yerinden çıkartmadan gevşek olarak bırakmak doğru olur. Bazen kazayı takip eden şoktan sonra kan basıncı düşer ve genişçe yaralardan bile kan akmaz. Şok tedavi edilirken bir taraftan da düşük olan basınç yükselmeye başlar. Bu yükseliş, kesik damar ucunda teşekkül etmiş bulunan kan pıhtısını yerinden oynatır ve çıkanr. Dolayısıyla kanama baş gösterir. Böyle bir durumla yaralanma olayından 2-20 saat sonra karşılaşmak her zaman imkan dahilindedir. Tıbbi müdahalenin gecikmesi söz konusu olduğu durumlarda her ihtimale karşı turnike takmak ve ani bir kanama karşısında çevirmek doğru olur. Yaralı, hasta taşıma arabasıyla nakledilirken, arabadaki bakıcıya hakkında izahat vermek ve kanama \xıkuunda sıkıştırmasını tembih etmek gerekir.