NÖRALJİ

NÖRALJİ. Bir sinir boyunca duyulan ağrıdır. Genellikle hiçbir şekilsel ano­mali görülmez; fakat bazen bir sinir ya da gangliyon’da hafif iltihap belirtileri veya önceden ortaya çıkmış bir zona nö­beti vardır. Nebralji deyimi, anlama tam olarak uygun değildir. Ancak, “trigemi-nus nevraljisi” deyiminde doğru kulla­nılmaktadır. Bu hastalığın iyi tanımla­nabilen bir seyri vardır. Bu durumun ne­deni bilinmez. Genellikle 50 yaşlarından sonra ortaya çıkar.
Trigeminus nevraljisinin belirtileri: Yüzün duyu siniri olan trigeminus sini­rinin bir dalı boyunca, yüzün bir yanın­da şiddetli ağrı nöbetleri, belirir. Bu si­nirin birinci dalı göze, alına ve başın ön bölümüne gelir. İkinci dal, yanak, üst çene, üçüncü dal ise, yüzün alt bölümü ve alt çeneyi sinirlendirir. Ağrı, bir da­kikadan kısa süren spazmlar halinde ge­lir ve bu spazm sırasında, hasta, yüzünü buruşturur, genellikle çığlık atar ve ağ­rılı yüz bölümünü eliyle örtmeye yöne­len bir hareket yapmakla beraber, ağrı­nın şiddeti, yüzünü ellemesine engel olur. Ağrıyı uyaran etkenler çeşitlidir: Soğuk hava akımı, sümkürmek, yemek yemek, yüzü yıkamak gibi. Bazen, yüzün etki­lenen yarısının renk bozukluğu ve tıraş­sız olmasından, hastalık kolayca tanınır. Hastalık ilerledikçe, ağrı, trigeminus si­nirinin bir dalından diğerine yayılır. Baş­langıçta, ağrı, belirsiz aralıklarla belirir ve aylar süren iyilik dönemleri vardır. Hastalığın ilerlemesiyle, ağrılar arasın­daki devreler azalır. Bir ağrı nöbeti sı­rasında yüzde beliren ıstırap ifadesi ne­deniyle hastalığa, “tic douloureux” (ağ­rılı tik” adı da verilmiştir. Tedavi: Phenytoin sodium (fenitoin sodium: Epanutin) ya da carbamazepine (Karbamazepin: Tegretol) oldukça yarar­lı ilaçlardır, fakat özellikle yaşlıların car­bamazepine dozunu iyi ayarlamalarına dikkat edilmesi gerekir, çünkü aşırı mik­tarlarda, bulantı, kusma ve deri dökün­tüsü belirebilir. İlaç tedavisine cevap ver­meyen vakalarda, ameliyatla sinirin ka­fatası içindeki kökü kesilebilir (hastala­rın çoğu bu ameliyata rahat dayanabil­mektedir) veya sinire alkol zerk edilir. Bu son işlem oldukça etkilidir, fakat uzun vadede, ameliyat kadar başarılı ol­duğu iddia edilemez.