ÖLÜM

ÖLÜM. Günümüze kadar, bir insanda solunum ve kalbin durmasına değin, ölü­mün gerçekleştiği söylenemezdi. Son yıl­larda, doğal solunumun durması üzerine, aletlerle solunumun yapay olarak sürdü­rülmesi mümkün olabilmekte, ayrıca, ka­za, tümör, ağır kanama, aşın dozlarda alınmış ilaçlar ya da elektrik şoku sonu­cu, beyin yıkıldığı halde, solunumun dur­masına rağmen kalbin düzenli çalışma­ya devam ettiği görülmektedir
Beyinde olagelmiş yıkımın düzelebilip düzelemeyeceğini anlayabilmek için, bu tür hastalar genellikle bir yapay solu­num cihazına bağlanmakta ve kanları­nın oksijenlenmesi sağlanmaktadır. Kalp atımlarının ve kan dolaşımının devamı halinde, vücudun tüm organları yaşama­yı sürdürecektir. Bunlardaki önemli so­run, beyin yıkımının düzelemez türden olması halinde, hastanın gerçek ölüme terk edilip edilemeyeceğidir. Bu, bir “be­yin ölümü” olayının kabullenilip kabul­lenemeyeceğine bağlıdır. Hastada, uya­rılara cevap alınamamaktaysa; gözbebek-leri geniş ve sabitse ve ışığa tepki göstermiyorsa, elektroansefalografi’de (bkz.) hiçbir çalışma görülmemekteyse, anjiyo-grafi (bkz.) beyin dolaşımının iflâs etti­ğini göstermekteyse, yapay solunum aleti durdurulur ve solunumu duran hastanın kalp atımları da biter. Burada, ölüm, beynin düzelemeyecek derecede yıkıma uğraması ve kişinin devamlı derin koma­ya girmesiyle eşdeğer anlam taşımakta­dır. Yapay solunum aletiyle kanın oksi­jenlenmesi ve kalp atımları sağlanabil­diği halde, kişi ölü kabul edilmektedir. Burada, kalp nakli ameliyatlarına yönel­tilen itirazları açıklayabilmekteyiz, çün­kü her ne kadar, nakledilen kalp, halen atmakta olan bir kalp ise de, kişi, “beyin ölümü”nden ötürü ölü addedilebilmek-tedir. Vücut dokuları, oksijensiz uzun süre yaşayamamaktadır. 5 dakikalık bir anoksi (bkz.) sonucu, beyinde düzeleme­yecek yıkım oluşur. Karaciğer ve böb­reklerin de oksijensiz yaşayabilme süresi pek uzun değildir. Bundan ötürü, bu organlar, bozulmadan önce, nakledilebil-melidir. Beyin ölümü gerçekleştikten son­ra, organ nakli yapılacaksa, tüm dola­şımın durmasını beklemek anlamsızdır.