Kan ve Dolaşım Sistemi

Kan, oksijen ve besinleri bütün organ ve dokularınıza taşır (ve atık maddeleri alır). Ortalama sağlıklı bir kadında, sürekli dolaşım halinde yaklaşık 4 litre kan bulunur. Kan, bezlerdeki hormonları, akciğerlerdeki oksije­ni ve sindirim sistemindeki besinleri bedenin çoğu hücresine taşıyan yapışkan ve kırmızı bir sıvıdır. Kan ayrıca, atık maddeleri (kar­bondioksit [C02], laktik asit) atılmak üzere organlara taşır.

Kanm sıvı kısmı olan plazma, kan kitlesinin yüzde 55’ini oluşturur. Plazma içinde asılı olarak bulunan ve çoğunluğu kırmızı hücre olan katı maddeler, geri kalan %45’i oluşturur. Bedeni savunan beyaz hücre­ler ve kanın pıhtılaşmasına yardım eden trombositlerin her biri %1’den az bir yer tutar.
İki kan dolaşım sistemi vardır. Sistemik dolaşım, oksijen yüklü kanı kalpten organ­lara, kol ve bacaklara; oksijensiz kanı ise kalbe geri taşır. Pulmoner sistem ise kalpten akci­ğerlere ve yeniden kalbe giden bir döngüdür. Parlak kırmızı kan oksijen yönünden zen­gindir; kırmızı koyulaştıkça taşıdığı oksijen azalır.

ÇALIŞMA BİÇİMİ
Sistemin arkasındaki güç, sıkılmış bir yumruk büyüklüğünde bir pompa olan ve göğsün sol alt bölümünde bulunan kalptir. Kaslı kalp duvarı kasıldığında, sağ taraftaki oksijensiz kan akciğerlere gönderilir ve burada akciğerlerin minik kılcal damarları, alveol denen küçük hava keseciklerini kuşatır. Karbondioksit kan­dan alveola geçer ve ardından solumayla be­denden atılır. Oksijen, alyuvarlardaki hemog­lobin tarafından alınır. Kanı parlak kırmızı yapan oksihemoglobin molekülüdür. Oksijen yüklü kan kalbin sol kulakçığına döner. Sol kulakçık kasılarak kanı karıncığa ve ana atar­damar olan aorta pompalar. Ardından bu, dalları organlara gönderir.

Atardamarların çeperi elastiktir ve kan hac­mindeki değişikliklere göre kasılıp gevşer. Beden yüzeyine yakın herhangi bir atardamar­da hissedebileceğiniz “nabız” budur. En küçük kan damarları olan kılcal damarlar dallanarak oksijeni dokulara taşır. Atık karbondioksitle yüklü kan, çok küçük toplardamarlara ve kalbe dönerken (genellikle  yokuş yukarı ) büyük toplardamarlara girer. İki ana toplar­damara büyük toplardamar denir. Kanı ileri ve yukarı itmek için kaslar ince çeperli top­lardamarları sıkar ve kapaklar açılıp kapa­narak kanın geri akmasını engeller. Tam bir sistemik turun tamamlanması yaklaşık yarım dakika sürer. Kadinlarsitesi.com

Kan testleri birçok rahatsızlık ve enfeksi­yonun tanısında yaygın olarak kullanılmak­tadır. Genellikle kolayca alınan kan örneği glukoz, tuz ve ilaç gibi kanda olabilecek kim­yasallarla, dolaşımda olan farklı hormon mik­tarları ile bakteri ve virüs gibi mikroorganiz­malar hakkında bilgiler sağlayabilir.

Kalp-damar Sistemi:

Kalp ve kan yakından ilintilidir. Örneğin, egzersiz sırasında atış hızı artan kalp, kol ve bacaklara daha çok kan pompalar ve daha çok oksijen sağlamak ve karbondioksiti atmak için solunum hızlanır.
-Atardamarlar (kırmızı
-Toplardamarlar (mavi)

Biliyor muydunuz?
Kan, bedenin neredeyse bütün bölümlerine dağılır. Hiç kan damarı içermeyen bölümler gözlerdeki kornea, saç, diş minesi, cildin ölü dış tabakası ve tırnaklardır.