Kırk Yaşından Sonra Prostat’dan Kaçış Yok

Prostatın İyi Huylu Büyümesi Nedir?

Prof. Dr. Levent Türkeri: 40 yaşını geçmiş erkeklerde ortaya çıkan, yaş ilerledikçe de görülme sıklığı artan bir hastalık. Prostatı portakala benzetebiliriz. Prostatın iç yapısı portakalın dilimlerini, dışı da kabuğunu andırır, iç bölümünde meydana gelen ve kanserle alakası olmayan büyümeye prostatın iyi huylu büyümesi diyoruz.

Prostat neden büyür?

Prof. Dr. Levent Türkeri: Nedenleri tam olarak net olmasa da yaşlanma ve erkeklik hormonunun varlığının prostat büyümesinde etkili olduğunu biliyoruz.

Prostat Büyüyünce Ne Tür Şikayetlere Yol Açar?

Prof. Dr. Levent Türkeri: Prostat idrar torbasının hemen altında yer alır ve idrar kanalını çepeçevre sarar. Kestane büyüklüğündeki bu organın tam ortasından idrar kanalı geçer. Erkekler belli bir yaşa geldiklerinde prostat artık o kadar büyümüş olur ki, arasından geçen idrar kanalını sıkıştırır. Bunun sonucunda da birtakım şikayetlere neden olur. Bunların başında sık idrara çıkma, gece idrara kalkma ihtiyacı, tuvalete gidene kadar idrarı tutamama gelir. Ya da kişi tuvalete gidince idrarını yapmak için biraz bekleyebilir. Hatta tıkanıklık yüzünden idrarını yapması için ıkınması gerekebilir. Bazı hastalarda tuvaletini yapıp bitirdikten sonra hâlâ idrar torbasında idrar kalmış gibi hissederler. Yani tam boşaltamamış gibidir. Bir kısım hasta çatallaşmadan şikayet eder, idrar sağa sola serpintili gelir. Hastalarımızın önemli bir bölümü idrarının eskisi gibi uzağa fırlamadığını, ayaklarının dibine düştüğünü söyler. Eskisi gibi kalın gelmediğini anlatır.

Bu Şikayetleri Kendinde Görenlerin Hangi Uzmana Başvurması Gerekir?

Prof. Dr. Levent Türkeri: İdrar şikayeti olanların başvurması gereken adres ürologlardır. Hiç şikayeti olmasa da 40 yaşını geçmiş bütün erkeklerin prostat kanseri riskine karşı bir ürologa başvurması gerekir. Ürologun olmadığı yerde bir pratisyen hekim veya dahiliyeciye gidilebilir.

Prostat 40 Yaşından Sonra Her Erkekte Mutlaka Görülür mü?

Prof. Dr. Levent Türkeri: İstisnasız her erkekte prostatın içindeki dilimler 40 yaşından sonra büyümeye başlar. Ancak erkeklerin hepsi bu büyümeden aynı biçimde etkilenmezler. Üç erkekten bir tanesinde sorun o kadar ciddi boyutlarda oluyor ki, o erkeklerde ilaçla tedavilerde de çok istediğimiz sonucu alamıyoruz. Bu gruptaki hastalara ameliyatla müdahale gerekiyor. Ama kalan hasta grubunu ilaçlarla, bazen de hiç ilaç kullanmadan tedavi edebiliyoruz.

Prostatın Büyüklüğü Hastalığın Derecesini Etkiliyor mu?

Prof. Dr. Levent Türkeri: Aslında prostatın büyüklüğü doğrudan doğruya idrar kanalı tıkanıklığının derecesiyle alakalı olmuyor. Sebebi de şu: Prostatın içinden geçen idrar kanalı çok geniş bir yapıya sahip değil, bir tükenmez kalemden biraz daha genişçe. Prostat geriye doğru büyürse kanala baskı yapmadığı için ortaya sorun çıkmaz. Bu yüzden de çok büyük prostatlarda bile hasta hiç sıkıntı çekmeden idrar yapabilir. Ama prostat kanalının üzerine doğru nohut kadar büyürse bu kez ciddi şikayetler ortaya çıkar. Yani prostatın idrar kanalını ne kadar sıkıştırdığı, ne kadar bastırdığı önemli, ille de büyük prostatlar çok bastıracak, küçük prostatlar az bastıracak diye bir kural yok. Ama fizik kurallarına göre büyük prostatların daha çok tıkanıklık yapma riski var.

Prostat Büyümesinin Kansere Dönüşme İhtimali Var mı?

Prof. Dr. Levent Türkeri: Hayır yok. Ancak ciddi bir tıkanıklık doğru düzgün tedavi edilmezse hayatı tehdit eden bir durumdan bahsedebiliriz. Eğer tıkanıklık tehlikeli boyutlardaysa idrar torbasının yapısında bozulmalara sebep olur. idrar torbası önündeki bir engele karşı çalışmaktan bir süre sonra yorulmaya başlar, yapısında hasar oluşur. Bu haliyle idrar torbası günün birinde kendisini tümüyle bırakır ve idrar yapamaz hale gelir. O zaman hastalara sonda koymak zorunda kalırız. Bazen bu bozulmalar o kadar ileri boyutlarda olur ki, biz bu hastaları ameliyat etsek bile idrar yapma problemleri, idrar yapmadaki güçlükleri devam eder.

Böbreklerde Hasara Yol Açabilir mi?

Prof. Dr. Levent Türkeri: Evet, prostatın idrar torbasında yaptığı tıkanıklık böbrekleri de etkiler. Böbreklerde genişleme, böbrek fonksiyonlarında bozulma, çok ileri dönemlerde böbrek yetmezliği gibi problemleri beraberinde getirebilir. Bu saydığım sorunlar eskiden daha sık görülürdü. Artık teşhis ve tedavideki ilerlemeler yüzünden böyle ciddi problemlere daha az rastlıyoruz. Ancak halk arasında hâlâ prostat konusunda yanlış bir inanış var. insanlar prostat büyümesiyle gelen sorunların normal bir şey olduğunu, prostatın yaşlanmanın doğal sonucu olduğunu, herhangi bir önlem almak gerekmediğini sanıyor. Oysa erkeklerin belli bir yaştan sonra ortaya çıkan idrar problemleri için mutlaka bir hekime görünmeleri, mutlaka kontrolden geçmeleri ve gerekiyorsa tedavi olmaları lazım.

Prostat nasıl teşhis ediliyor?

Prof. Dr. Levent Türkeri: Teşhis için önce hastanın şikayetlerini dinliyoruz. Ardından fiziki muayenesini yapıyoruz ve bazı testler kullanıyoruz. Bunlara bakarak tedaviye karar veriyoruz.