MİDE

MİDE. Yemek borusunun yiyecek taşı­dığı büyük bir ceptir. Normalde, 1/2-1 litre kapasitesi vardır ve yiyeceği sindir­meye yarayan mide sıvısı salgılar. Kar­nın sol üst bölümünde, diyaframın al­tında bulunur ve sağda, karaciğerin altı­na kadar uzanır. Yemek borusu ucu, kardiya; duodenumla devam eden ucu ise pilor adını alır. Midenin, kardiya’ nın solundaki, normalde bir hava hab­besi kapsayan şişkinliğine fundus denir. Kardiya ve fundus’la, pilor arasındaki bölüm ise, asıl midedir. Midenin sol ke­narı uzundur ve büyük kurvatur diye adlandırılır; sağ kenar ise kısa olup, kü­çük kurvatur’dur. Pilor’dan önceki bölü­me bazen antrum denir. Midenin büyük kurvaturundan, büyük omentum sarkar. Mide, karaciğerin alt yüzüne, küçük omentum adını alan bir zar kıvnmıyla bağlıdır. Karın boşluğunda, oldukça ser­best bulunan mide, solunum hareketle­riyle oynar. Kardiya ucundan yemek bo-rusuyla pilor ucundan da duodenumla tespit edilmiştir. İç yüzü kıvrımlı (ru-gae) bir mukozayla kaplıdır. Mide du­varlarını döşeyen düz kasların tonusu, duyusal durum dahil, çeşitli faktörlere bağlıdır.

İç yüzdeki mukoza bezleri, hidroklorik asit, pepsin ve diğer bazı enzimleri salgılar. Bu salgılarla karışmış yiyecek kitlesi, kimus adını alır. Bu bezlerin ça­lışmasına neden olan faktörler, midede yiyeceğin bulunması, ve yiyeceğin görül­mesi ya da beklenmesi sonucu, beyinde başlatılan bir reflekstir. Duyusallığın, mide salgılarıyla ilişkisi çoktur: Salgılar, hiddetle artıp, endişeyle azalır. Mide du­varının kaslarının bir dalga hareketi olan peristaltizm sonucu, yiyecek maddeleri, incebarsağa doğru ilerler. Ani heyecan­lar, mide kası felci ve mide genişleme­sine yol açıp, kişinin içinde bir kitlenin düştüğünü hissetmesine neden olur.