Sağlık Sözlüğü

ÜLSERATİF KOLİT. Kolon (bkz.) ve rektumun kronik ütihap ve ülserasyonudur (yaralanmasıdır). Nedeni: Bilinmemektedir. Belirtileri: Genellikle genç eriş­kin olan hastada, ishal ve barsaktan ka­namayla birlikte bazen görülen kabızlık belirir. Zamanla, ishal başlıca belirti ha­line gelir, karında ağrı ve duyarlık var­dır ve durumun ağır olduğu hallerde su kaybı, damardan sıvı verilmesini gerek­tirecek niteliktedir....

ÜLSER. Bir epitel yüzeyindeki, deri ya da mukoza altı dokuları açıkta bırakan kronik yaradır. Ülser, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle oluşur. Bunlar, do­laşım ya da boşaltım yetersizliği, enfek­siyon, ısı, soğuk, kimyasal maddeler, ba­sınç, ışınlanmanın neden olduğu yıkım, habis tümörler ve sinir sistemi hastalık­larıdır. Son sayılan neden, ağrı duyu­sunun yok olmasıyla etkisini...

UYUZ. Bir deri hastalığıdır. Nedeni: Sarcoptes scabiei enfestasyonudur. Belirtileri: Hastalığın en tanıtıcı özelliği, çok rahatsız eden kaşıntıdır. Hastalık etkeni, doğrudan dokunmayla bulaşır (bazı vakalarda, uyuz, bir zührevi hastalıktır). Sarcoptes scabiei, de­ride 1/2 cm. boyunda tüneller açar ve bunların deri ucunda ufak bir sivilcey­le birlikte, küçük bir nokta şeklinde, böceğin kendi bulunur. Bu tünellere,...

UYUYAMAMAK. İnsomnia. Ya­tar yatmaz uyuyamamak, çok erken uyanmak, kişiyi dinlendirmeyen rahatsız uyku, korkunç rüyalı, kâbuslu uyku şek­linde belirebilir. Vakaların çoğunda, ne­deni psikolojiktir. Bazen, zihin çalışması üzerindeki kontrolün kalkması korkusu, neden olabilir, bazen de, endişe ya da üzüntü, uykuya engel olur. Özellikle ka­fasıyla çalışanlarda, beyin bütün gün boyunca o kadar fazla işler...

UYLUK KEMİĞİ (Femur). Üst bacak kemiğidir. Vücuttaki en büyük ve en kuvvetli kemiktir. Üst ucunda, pelvis'in acetabulum adı verilen girintisi içinde eklem yapar. Alt ucu, alt bacağın bü­yük kemiği olan tibya ile, dizde eklemleşir. Diz ekleminin ön yüzünde diz kapağı kemiği vardır. Diz eklemi, tek ek­senli bir eklemdir. Gövdenin ayak üze­rindeki...

Uyku İlaçları Asıl hedefi beyne etki ederek normal özelliklerde bir uykunun sağlanması ve sağlanan bu uykunun kişinin yeteri kadar dinlenmesini sağlayacak nitelikte devam ettirilmesi olan tıpta hipnotik adı verilen uyku ilaçlarından beklenen daha uzun süre, derin ve kesintiler yaşanmadan uyunması, kişinin erken uyanma sorunu varsa bu sorunun ortadan kaldırılması ve bu...

UYKU HASTALIĞI (Trypanosomiasis). Protozoonlann, trypanosoma cinsinin et­ken olduğu bir tropikal hastalıktır. Bu organizmayı, çeçe sinekleri yayar ve an-sephalit letarji'yle (bkz.) karıştırılmama­lıdır. Nedeni: Trypanosomiasis'e, Doğu ve Batı Afrika, Kongo, Rodezya'da rastla­nır. Trypanosoma gambiense'yi yayan, Glossina palpalis sineği, Trypanosoma rhodesiense'yi yayansa, Glossina morsitans'trc. UYKU HASTALIĞI Belirtileri: Hastalığın en tipik yö­nü, uzun gizli dönemidir. Erken dönem...

UYKU 24 saatin 8'inde, bilinç dünya­sından çekilip, uykuya yatıyoruz. Uyku, bir çeşit bilinç kaybı değildir, çünkü uyandırılabilmek çok kolaydır. Uyku sü­resince, zihin çalışmaktadır, çünkü uyan­dırıcı işaretleri seçici bir şekilde algı­layabilmekteyiz. Örneğin, uyuyan bir anne, ağlayan çocuğunun sesinin, diğer gürültü arasında, kolayca tanır. Uyku eksikliği, öldürücü değildir, fakat uya­nıklık süresi uzadıkça, kişi...

UÇUK (Herpes simplex). Soğuk ya da diğer bir enfeksiyonla ilgili olarak, ağız kenarlarında, cinsel organ yakınlarında, ya da ender olarak parmakta, ufak ka­barcıklar belirir. Nedeni: Zona'nmkinden farklı olan, hücrelerde kalıp, zaman zaman çalışma­sını yenileyen bir virüstür. Tedavi: Neomycin (neomisin) ile bir­likte kullanılan kortikosteroid merhem­dir.  Zona, ömür boyu bağışıklık sağla­dığı halde, uçuk, tekrarlar. Uçuk...

TÜKÜRÜK BEZİ., Parotis Bezi. Tükürük Bezlerimiz Nerelerdedir? Ağzımızda ve boğazımızın çevresinde yerleşen tükürük bezlerimiz parotis (kulak önü), submandibüler (çene altı) ve sublingual (dil altı) bezlerimizdir. Bütün tükürük bezlerimiz sadece ağız içerisinde tükürük salgılamaktadırlar. Ağız içerisinde parotis bezi üst azı dişleri yanından, submandibüler bez dilin alt ve ön kısmından, sublingual bez ağzın taban kısmından...

TROMBOSİTOPENİK PURPURA Kıl­cal damarların, deri içine kanamaları (purpura), kandaki trombosit eksikliğine (trombositopeni) bağlı olabilir, çünkü, damar sisteminin devamlılığı ve kanın normal pıhtılaşması için, trombositlerin varlığı gereklidir. Dolaşım kanındaki trombositlerin azalmasıyla seyreden bir kaç hastalık vardır. Bunlar; lösemi, aplastik anemi, böbrek hastalığı, kalp yetmezliği, kemik iliğinde kanser metas­tazları, çok ağır seyreden bakteri enfek­siyonları,...

TREMATODLAR (Sülükler) Tıpta önemli olanları, Schistosoma (bilharzia), Paragonimus ve Clonorchis'tir. Vantuzlu, yaprak şekilli asalak kurtlardır; barsaklar, kan, akciğerler ve karaciğeri enfekte ederler. Yaşam evrimlerinde, en az iki konakları vardır: Erişkin devirlerini,omurgalılarda, gençliklerini; omurgasız hayvanlarda, genellikle bir sümüklübö­cek türünde geçirirler. Erişkin trematod, barsakta yaşadığı zaman, yumurtaları, dışkıyla çıkar. Bunlar, ancak nemli or­tamda...