Sağlık Sözlüğü

TRAVMA Bir yara ya da zedelenme. Canlılar üzerinde fiziksel ve ruhsal açıdan yaralanma izleri bırakan olay, doku veya vücudumuzdaki uzuvların yapı ve şeklini değiştiren bozan mekanik bir etki ile ortaya çıkan yaradır. İnsanların istediği gibi tepkisini gösteremediği, uğraştığı halde çözümleyemediği ve de bu nedenlerle bilincinin dışına ittiği gelişmelerdir. Travmalar kişinin bilinçaltı vasıtasıyla var...

Transuda Nedir, Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Hücreler tarafından bir vücut boşluğuna (periton boşluğuna sal­gılanan asit sıvısı) veya vücut yüzeyine (yanıklarda deriden dışarıya sızan serum) salgılanan sıvı. Transuda hücreler arası sıvının oluşum ya da emilimini sağlayan bir bozukluk meydana gelme durumunda dokularda toplanan sıvı manasına gelmektedir. Diğer bir adıyla halk arasında da kullanılan...

TRAKEOTOMİ Orta çizgi üzerinde, boyun alt bölümünde, trakea'nın (soluk borusunun) delinmesi ameliyatıdır. Ge­nellikle, larinks tıkandığında, yapay so­lunum yolu sağlamak amacıyla bu delik açılır ve bu durumda, trakeostomi adını alır. Genellikle, lokal anestezi yardımıy­la, soluk borusu meydana çıkarıldıktan sonra, üç ve dördüncü kıkırdak halkalar düzeyinde bir oval delik açılır ve bu trakeostomi...

TORASİK GİRİŞ SENDROMU Ko­lun sinirleri, omurilikten çıktıktan sonra ve kan damarları da, göğüs büyük da­marlarından ayrılıp, koltuk altından, üst kola geçerlerken, birinci kaburgayı çap-razladıklarmda, basınca uğradıkları tak­dirde, ortaya çıkan durumdur. Bu olay­la ilgili birkaç yerel durum ortaya çıkar: 1) Ön skalen kas (omurgayla birinci ka­burga arasında, bir halat gibi durmak­tadır) ve birinci...

TOPLARDAMARLAR Dokulardan kalbe kan taşıyan damarlardır. Pis kan, kullanılmış kan olduğundan, rengi ko­yudur. Bunun tek ayrıcalığı, akciğer toplardamarlarındaki kandır, çünkü bu damarlar, akciğerlerdeki oksijenlenmiş ka­nı, kalbe getirmektedir. Toplardamar du­varları, atardamarlannki gibi, üç taba­kadan oluşmuştur, fakat buradaki esnek dokuyla kas dokusu çok az olup, her bir tabaka da çok ince olduğundan, toplar­damar...

TOKSOPLASMOZ. Bir parazit protozoon olan Toxoplasma gondii enfeksiyo­nudur. Nedeni: Ev köpek ve kedilerinin ço­ğu, Toksoplasma taşıyıcılarıdır. Etken or­ganizma, bu konaktan Toxacara mystex adlı solucanın yumurtalarına geçer. Bu yumurtaların yiyeceklere bulaşması ola­ğandır. İnsana enfeksiyon bu yolla ge­çer. Ayrıca, bu asalak; birçok memeli hayvanla kuşlarda bulunabildiğinden, az pişmiş et yemek de enfeksiyonu bulaş­tırabilir. Bütün...

TOKSİN Zehirdir. Genellikle, bakteri­nin yaptığı zehire bu ad verilir. Toksinler suda erirler. Bu nedenle bulundukları ortamda çabucak yayılırlar. Bakteriler haricinde bazı hayvanlar da ekzotoksin yapar. Toksinler son derece kuvvetli zehirlerdir. Sıvı halde ve beklemekle etkinliklerini kısmen kaybederler. Clostridium botulinum toksini dünyada bilinen en güçlü toksindir. Toksin Toksinler çoğunlukla polipeptid yapısında maddelerdir. Molekül ağırlıkları...

TİROİD. Boyun bölgesinde,  gırtlağın hemen altında bulu­nan bir iç salgı bezidir. Trakea'nın her iki yanında bulunan iki lobunu, trakea önünden geçen bir bölüm birleştirir. Her bir lobun içinde, iki paratiroid bezi bulunur. Tiroidin görevi, metabolizma­yı (yaşamak ve vücut çalışması için ge­rekli, kimyasal ve fiziksel olaylar) ayar­lamaktır. İyod ve tirozin'den, Tiroksin (T4)...

TİNNİTUS Hastalık sonucu ortaya çı­kan kulak çınlamasıdır. Tinnitus başlı başına bir hastalıktan ziyade bir hastalığın belirtisidir.Tinnitus, uzmanlarr tarafından, mekanoakustik ve elektrik sinyallerin aynı anda oluşturduğu ses duyamsaması olarak açıklanır. Tinnitus, önceleri hastalara eksternal bir ses kaynağından geliyormuş gibi gelebilir. Bu açıklama tıbbi olarak tinnitus olarak prezente olan kimi halleri teşhis dışı bırakmaktadır. ...

TİMUS Boynun alt ve göğüs boşluğu­nun üst bölgesinde bulunan bir bezdir. Fonksiyonu, son yıllara kadar pek bilin­memekteydi. Günümüzde, bunun vücu­dun lenfoid sisteminin en önemli organı olduğu ve gelişen hayvanda, lenfosit ya­pımını etkileyen bir hormon salgıladığı anlaşılmıştır. Buluğdan sonra, normalde bu bez, ufalıp, hemen hemen kaybolur. İnsanda, timus'un en büyük olduğu za­man,...

TİFÜS Bitle taşman ve bundan ötürü, savaş zamanlarında ve çok kalabalık top­lumlarda sık görülen bir hastalıktır. Nedeni: Ricketssia prowazeki enfeksi­yonudur. Hastalık, özellikle Doğu'da, Akdeniz kıyılarında, Kuzey Afrika'da ve ayrıca dünyanın her bölgesinde görüle­bilir. Belirtileri: Kuluçka devri 5-21 gündür. Baş sırt, kol, bacak ağrıları ve titremeyle ani başlar. Hastalığın dördün­cü günü, "dut döküntüsü" denen...

TİFO Bir barsak hastalığıdır. Nedeni: Salmonella typhi (bir gram -negatif bakteri) enfeksiyonudur. Hasta­lık, su ve yiyeceklerin lağımla bulaşması sonucu yayılır, geçtikten sonra (çok ha­fif şeklinde dahi) bakteri, yıllarca safra kesesinde yaşayabildiğinden, böyle bir kişi taşıyıcı olur ve yiyecek dağıtımı gibi bir işle ilgilendiği takdirde de, sağlık şartlarına uyulmayan yerlerde, enfeksi­yon yayılır. Belirtileri: Kuluçka...