Sağlık Sözlüğü

OMURGA KIRIKLARI Omurga kırıkları, ele almışlarında çok dikkati gerektirdiğinden, daima ciddî incinmeler sını­fına dahil edilir. Çünkü omurilik hasarlarına yol açabilirler. İncinme, hem doğrudan hem de dolaylı zorla­ma sonucu olabilir. Araç çarpışmaları sırasında alman darbeler ve sırta düşen ağır cisimler yada ayak; kıç veya baş uzerme düşerek omur­gayı ağır bir şekilde sarsmak, ciddî...

Burun kırıklarında, kanamayla birlikte solu­num yolunun tıkanması da büyük bir sorun­dur. Bu sebeple kazazedenin solunum yolu­nun açık tutulması için elden gelen yapılmalı­dır. Bir soğuk kompres rahatlatıcı olabilir. Genellikle burun kırığının hareketsiz kılınma­sı için tampona gerek yoktur. Burun kanama­sını tedavi ediniz ve kazazedeyi hastaneye kaldırınız. Burun Kırılması Nedir? Yüzümüzde önemli bir bölge olan...

ALTÇENE KIRIKLARININ İLK YARDIM VE TEDAVİSİ • Solunum yolunu açık tutarak kazazedenin soluk almasını sağlayınız. • Kanama varsa kontrol altına alınız ve yara­ları tedavi ediniz. • Eğer bilinci yerinde ve ciddî yaralar alma­mışsa kazazedeyi, başı öne eğilerek salgılar dışarı akabilecek şekilde oturtunuz. • Çeneye yumuşak bir tampon koyarak dar bir sargı ya da başka...

ÇENE VE YÜZ KIRIKLARI Çene ve yüzdeki kırık ve yaralar, beyinde, ka­fatasında veya boyundaki kemiklerde komplıkasyonlar yapabilir Bu yaralanmalarla birlikte görülebilen üç ciddî risk vardır: • Solunum yolu engelli ya da kapanmış geçit-lerindeki (burun, ağız ya da gırtlak) iç kana­ma; kazazede bilincini yitirmişse dilin, gırt­lağın gerisine düşmesi; gırtlakta şişmiş, kop­muş ya da...

KAFA TASI KIRIKLARI Kafatası, beynin koruyucu örtüsüdür. Kemik­teki hasar önemli gibi görünmese de "içen bat­mış" bir kırık ya da kırık bölgesindeki kan sızıntısı, beyin üzerine basınç yapabilir Kafatası kırıkları, beyinde bazı hasarlara ya da rahatsızlıklara yol açabilir, bilinç bulanıklaşır ya da kaybolabilir ve başka yaraların belirtile­ri maskelenebilir Bu sebeple bir yaralanma...

AÇIK KIRIKLAR Eğer Kemik Yaradan Çıkmışsa • Kemiğin kenarlarından bastırarak kanamayı kontrol ediniz. • Çıkan kemiğin üzerine bir parça gazlıbez koyunuz. • Yaranın çevresine, yuvarlak ya da hilal biçi­minde pamuk, yun ya da benzen bir mad­deden bir tampon koyunuz Çıkan kemiğin çevresine, basıncın kemiğe gelmesini önle­yecek kadar tampon koyunuz. • Sargıları ve tamponları, çapraz bandaj...

KIRIKLARDA İLK YARDIM Kırıklar için ilk yardım tedavisinin anahtarı, yaralanma yerim kımıldatmamaktır. (hareket­sizlik) Hareket, bir kırığın ıstırabım artırmak­la kalmaz, fakat aynı zamanda daha da kötüleştirir. Her olayda hastaneye kaldırılmayı sağ­layınız. Kesinlikle gerekli olmadıkça, kırığı olan kaza­zedeler hareket ettirilmemelidir. Kazazedeyi mumkun olduğu kadar rahatlatıp, o kısmı elle ya da tamponla hareketsizleştirerek uzman müdahalesi ıçm...

KARIN AĞRISI Aniden gelen şiddetli karın ağrısı her zaman ciddî bir durum olarak karşılanmalı ve vakit keybetmeden hekime görünmelidir Butun ka­rın ağrıları tehlikeli değildir, örneğin, kum san­cısı, gaz sancıları, gastrit (mide bozukluğu), is­halin sebep olduğu kramplar, kadınlarda âdet sancıları, tehlikesi olmayan ağrılardır Ancak birçok ağrılar da önemli hastalıkların belirtile­ri olabilir. Ağrının yerleşme...

KAFA YARALANMALARINDA İLKYARDIM Tum kafa yaralanmalarının bir doktor tarafın­dan muayene edilmesi gerektiğinden hastane ye kaldırmayı sağlayınız. • Doğrudan baskı uygulayarak kanamayı kontrol ediniz Yaranın uzerme, yaradan daha geniş bir ortu ya da tampon koyup sı­kıca sarınız. Dikkat: Baş sargısı, ağır kanamaların kontrol altına alınması için doğrudan baskı uygulama yi amaçlamaz. Eğer bir kırık ya...

ŞOK İSTİDADINI ARTIRMA Turnike uygulaması ağrı verici bir haldir. Dolayısıyla yaralanma dan sonra ortaya çıkmış olan ağrıyı artırır. Ağ­rının, şok husulünde buyuk bir önemi vardır. Turnikenin yukarıda açıklanan sakıncaları olmakla beraber turnike pek çok insanın hayatını kurtarmıştır Bu konuda daima hatırlanması ge­reken noktalar şunlardır. • Parmakla veya yara uzerme uygulanacak di­ğer basınç yöntemleriyle...

DAMAR VE SİNİRLERİN ZEDELENMESİ Ikına bir turnike zararlıdır Atar ve toplardamarlarla si­nirler genellikle aynı demet içinde bulunurlar Herhangi bir sınırın kemikle turnike arasında sıkılması sınırı zedeleyebilir Bundan dolayı bazen turnike uygulanmasını müteakip adale felçleri meydana gelir Bu felçler bazı hâllerde geçici olmakla beraber bazen de daimî olarak yerleşir kalır Arter, yanı...

TURNİKENİN GETİRECEĞİ HASTALIKLAR Kol ve bacak gibi uzuvlara turnike uygulanması kan dolaşımını durdurur. Dokuların yaşaması için hayatî bir onemı olan kan dolaşımı uzun zaman kesildiği takdirde kol veya bacağın ölümüne yol açılmış olur. Canlı bir vücutta bulunan olu dokulara kang­ren adı verilir Kangrenin teşekkülü, kişiye ve ilgili uzva göre değişiklikler gösterir....