Sağlık Sözlüğü
İZLEYİCİ (Monitör). Nabız hızı ya da elektrokardiyogram gibi çeşitli fizyolojik ölçüleri saptayıp, bunları devamlı olarak, inceleyen kişiden belirli bir uzaklıkta bulunan bir aletle göstermek mümkündür. Bu işlemi yapan cihaz bir katod ışınları tüpüdür ve monitör adını alır. Burada amaç, hemşirenin, her bir hastayı ayrı ayrı ziyaret edip incelemesine gerek...
İYONLAŞTIRICI IŞINLAR. Atom çekirdeği, pozitif yüklü proton ve yüksüz olan nötronlardan oluşur. Çekirdeğin etrafında ise, negatif yüklü elektronlar vardır. Bir metal parçası, çok hızlı seyreden elektronlarca bombardıman edildiğinde, elektromanyetik ışınlar olan X-ışınları açığa çıkar. Gamma ışınları da elektromanyetik radyasyonlar olup, kitlesiz ve yüksüzdürler; dış etki ile ya da sabit olmayan...
İYOT. Tıpta özellikle I 131 radyoaktif şekli kullanılır: Yan-ömrü 8 gündür ve tiroid hastalığının teşhis ve tedavisinde yararlıdır. Tentürdiyot şeklinde, yara temizlemek, ameliyat öncesi, deriye sürülmek ya da, karşıt tahriş amacıyla, kronik iltihaplı eklemlere uygulanmak suretiyle kullanılır. İyotlu potasyum iyodür karışımı (Lugol eriyiği) genellikle, tiro-toksikoz öncesi hastalara verilmekte ve aynı...
İSONİAZİD. İsonikotinik asit hidrazin (I.N.H.) diye de anılan isoniazid, tüberküloz (verem) tedavisinin bilinen en etkili ilacıdır. Ağızdan alınır ve zehirli etkisi yok denecek kadar azdır, fakat streptomisin gibi, isoniazid de kendine karşı dirençli basil türlerinin oluşmasına yol açabilir. Bundan ötürü, streptomisin ve P.A.S. (para-amino-salisilik asit) ile bir arada verilir ki,...
İskelet Nedir? Vücudun yumuşak kısımlarına destek olan kemik yapıların tümüdür. İskeletin birden çok tanımı mevcuttur. Bunlardan bir kaçına değinecek olursak ; -İskelet insan ve hayvanların duruşunu destekleyen temel yapıdır. -İskelet kasların tutunup iç organların muhafaza edildiği bir yapıdır. -İskelet kemiklerden oluşmuş etrafı bağ ve kaslarla sarılmış yapıya denir. Yukarıda birçok tanımı verilen iskeletin yassı, uzun...
İshalin Nedeni: İshalin çeşitli nedenleri vardır. Bunları akut ve kronik olarak sınıflandırmak durumun açıklanmasını kolaylaştırır. Akut: En sık rastlanan akut ishalin nedeni, zehirli gıda veya salmonella grubu bakterilerin bulaşmış olduğu besin maddelerinin yenmesidir. Yolculuk edenlerde görülebilen ishalin nedeni bu olabileceği gibi, kalınbarsaktaki organizmaların değişmiş olması da olabilir. Kalınbarsaktaki bu yeni organizmalar...
İRİTİS. Göz küresinin arka tabakasını yapan iris, kirpiksi cisim ya da koroidin iltihabına, etkilenen bölüme göre, iritis, iridosıKiıt veya iridosiklokorodt adı verilir. Son durumda, gözün tüm pigmentli tabakası etkilenmiştir. Nedeni: En sık genç erişkinlerde görülür ve vaKaların çoğunda neden, frengidir. Diğer nedenleri, kornea yaraları, şeker hastalığı, romatizma, diş apseleri ve...
İNVAGİNASYON Nedeni: Vakaların çoğu, 4-9 aylık erkek çocuklarıdır ve erişkinlerde de görülmekle beraber, 2 yaşın üstünde rastlanması enderdir. Erişkinlerde, daima polip gibi selim bir tümör ya da kanser gibi belirli bir nedeni vardır. Çocuklarda, açık bir neden bilinmemekle beraber, invaginasyon bölgesinde, barsak duvarında yerel enfeksiyondan ötürü, şişmiş lenfatik doku...
İN VİTRO. Deney koşullarında oluşan biyolojik reaksiyonlara verilen addır: Kelimenin anlamı, "cam içinde"dir. Bunun karşıtı olan "in vivo", "hayat içinde" demek olup, canlı organizmalarda oluşan reaksiyonlar için kullanılır. Belirli bir ilacın, in vivo ve in vitro etkilerinin aynı olması gerekmez. İn vitro Nedir? İn vitro İngilizce kökenli bir kelimedir. Biyoloji ve...
İNTİHAR. İntiharın, en çok, dünyanın gelişmiş bölgelerinde görülmesi, gerçek bir çelişkidir. Gelişmemiş yerlerde, kelimenin anlamı dahi bilinmeyebilir. Bu çelişkinin açıklamasını yapmaya kalkışanlar, şu özelliklerden söz ederler: Sanayi devrimi, tarımsal yaşam sürdüren, ailenin her bireyinin kendini yararlı görebildiği belirli bir aile düzeni olan toplulukların dengesini değiştirmiştir. Günümüzde, yaşlı kişiler, toplumda önemi ve...
İNTERFERON. Enfeksiyöz hastalıkların çoğunun önlenmiş ve hatta bir bölümünün tamamen ortadan kaldırılmış olmasına rağmen, bir büyük grup, tedavi yöntemlerinin çoğuna dirençlidir: Bu,-virüs hastalıkları grubudur. Adi nezle, suçiçeği, kızamıkçık ve kabakulak gibi hafif hastalıklar ya da ansefalit ve sarı humma gibi ağır hastalıklar, hep bu gruptandır. Interferon ilk olarak 1957 yılında,...
İNSÜLİN. Pankreas'ta iki cins hücre bulunur. Birinci tip hücreler, pankreas kanalında, duodenuma iletilen bir sindirim fermentini yapar; ikinci tip ise, ayrı ayrı hücre gruplarını oluşturan (bu hücre grupları, Langerhans adacıkları adını alır) ve insülinle glukagon hormonlarını salgılayan hücrelerdir. İnsülinin varlığı 1909'da iddia edilmiş, fakat izolasyonu, ancak 1922 yılında, Macleod, Banting...