Sağlık Sözlüğü

DOĞUM OLAYI. Hayvanlarda ve ilkel kabilelerde doğum, büyük bir sorun de­ğildir. Hayvanlarda doğumun kolay ol­masının nedeni, anatomik ayrımlara da­yanmaktadır. İlkel kabilelerde ise, aynı özelliğin nedenlerini şöyle sıralayabiliriz: a) Daha aktif bir yaşama bağlı olarak, kasların daha iyi gelişmiş olması, b) Gebelik ve doğumun taşıdığı psiko­lojik anlamın farklı olması. Modern kadınların...

DİZANTERİ. İshalle birlikte, mukus ve kan atılması ve karında sancı veya ra­hatsızlık duygusunun bulunması halidir. Nedeni: 1. İlk defa dizanteri basili­ni ayıran Japon bakteriyologu Kiyoshi Shiga'nın onuruna adlandırılan Shigella cinsi bakterilerin enfeksiyonudur. Basilli dizanteri etkenleri, Shigella dysenteriae, Shigella flexneri, Shigella sonnei veya Shigella boydii'dir. En tehlikelisi, Shi­gella dysenteriae olup, bunu Shigella flexneri...

Diz eklemi, vücudun en kuvvetli ve en büyük eklemlerinden biri olmakla beraber, taşıdığı yükün fazlalığından ve etkisinde kaldığı gerilimlerin çokluğun­dan genellikle kapasitesinin sınırında ça­lışmakta ve özellikle atletler ve sporcu­larda ciddi rahatsızlıkların yerini oluş­turmaktadır. Diz de, dirsek gibi, tek ek­senli bir eklemdir ve femur alt başı ile tibia'nın üst ucu arasındaki eklemdir....

Yemek yemeyi, günümüzde nor­mal yaşantının bir bölümü olarak kabullenmişizdir. Bu olay, özel bir şekilde ha­zırlanabilir ya da gelişigüzel uygulana­bilir ve hastalık sağlık durumları için çok önemli sayılabilir. Bu 3 temel besin yanında, vücudun belirli miktarda vitaminlere gereksinimi vardır. (Bir eksiklik hastalığı olmadığı sürece, alınan fazla vitaminlerin hiçbir etkisi yoktur). Ayrıca,...

Çok çabuk titreşimli bir akım dokulardan geçirildiği takdirde, do­kuların bu akıma karşı olan direncinden ötürü, dokular ısınır. Bu etkiden cerra­hide yararlanılabilir: Geniş bir indiffe-rent elektrot, bacağa bağlanır. Diğer elek­trot ise, iğne ucu şeklinde veya ince uç­lu bir çift forseps halindedir. Bu ikinci elektrotun değdiği yerde yeteri kadar ısı oluşunca, değdiği...

Karın ve göğüs boşlukla­rını ayıran kas tabakasına diyafram de­nir. Diyaframın kalınca dış bölümü, yan­larda alt 6 kaburga ve bunların kıkır­daklarına, önde sternum'un en alt bölü­müne ve arkada da bel omurlarına ya­pışmaktadır. Diyaframın orta bölümü ki-rişsi yapıdadır ve dıştaki kas bölümü bu orta kiriş bölümüne bağlıdır. Diyafram kubbe şeklindedir ve dıştaki...

Kalınbarsak diverti-külünün (bkz.) iltihabıdır. Belirtileri: Karnın sol alt bölü­münde ağrı, ishal veya kabızlık. Bu ağrı krizleri, uzun bir süre tekrarlayabilir. Hastalık ağır ise, iltihaplı divertikül patlayıp, karın zarı iltihabına yol açabilir. (bkz. Peritonit). Fakat bu patlama bütün karın boşluğunu ilgilendirmeyebilir. Ba­zen iltihap, ancak komşu dokulara ve organlara yayılabilir veya dizertikül,...

Genellikle, uygarlık has­talığıdır ve ""uygar" yiyecekler —fazla şekerli ve fazla yumuşak— yemek so­nucu, oluşur. Bu gibi besin maddeleri, bakterilerin çoğalmasını, bunların mine tabakasını bozup, dentin tabakasına ve hattâ dişözüne girmelerini ve buraları yıkmalarını sağlar. Bu durumun belirti­lerinden biri, diş ağrısıdır ve enfeksiyon ilerleyip, diş ya da dişeti absesine yol açabilir....

İnsanda, her bir çenede 16'şar olmak üzere, 32 kalıcı diş vardır. Bun­lar, çenenin her iki yarısında da şu sı­rayı izlerler: 2 kesici, 1 köpek, 2 küçük azı, 3 azıdişi. Kesiciler, adları üstünde, kesmeye yararlar. Özellikle et yiyen hay­vanlarda gelişmiş olan köpekdişleri, yırt­mak, parçalamak içindir. Küçük azılar ve azıların görevi de,...

Organizma için gerekli olan maddeler arası dengenin bozulması so­nucu ortaya çıkan normal dışı durum­dur. Eskiden bu deyim, "organizmanın sıhhatli olması için gerekli olduğu kabul edilen vücut sıvılarının kötü durumu"nu tanımlamak için kullanılırdı. Vücudumuzdaki organizmalar için gerekli olan maddeler arası dengenin bozulması ile ortaya çıkan durumdur. Diskrazi, vücutta dolaşan sıvıların, özellikle de...

Bu eklem­de de diğer eklemlerde olduğu gibi, çık­ma söz konusudur ve bu çıkık, genellik­le öne ve dışa doğru olur, yani, eklemin iç kenarı açılmıştır. Çıkık dışa doğru olduğu zaman, iç taraftaki bağlar çok kuvvetli olduğundan, eklemin iç taraf­taki kemik bölümlerini koparabilirler. Çıkık öne doğru olduğu zaman, yani humerus'un alt ucu...

Üst kol kemiği olan humerus (pazı kemiği) ile alt kol kemiklerini oluş­turan radius (önkol kemiği) ve ulna (dir­sek kemiği) arasındaki eklemdir. Bu, tek doğrultuda oynayan bir eklemdir. Ra-dius'un ulna üzerinde yaptığı dönme ha­reketi, dirsek eklemini ilgilendirmez. Dir­sek ekleminde hareket, ulna'nın kanca şeklindeki dekranon adlı çıkıntısının, hu-merus'un troklea girintisi içinde oyna-masıyla...