Sağlık Sözlüğü

Bu ilaçlar sinir hastalıklarının tedavilerine yöneliktir. Bunlar beynin belirli merkezlerinde (hipotalamus) etkili olurlar. Bu merkezler aynı zamanda “açlık merkezleridir” ve vücut ağırlığını da dengelerler. Oragnizmanın endokrin bezleri hormonlarını salgılama­sında bir orkestra şefi görevi olan hipofiz, bu ilaçlardan etkilenir. Psikotrop ilaçlar familyasında bir çok değişik tip ilaç vardır. 1) Anti depresanlar Bunların içinden anafronil ve...

Son gün­lerde bu tür hastalıkların fazlalaştığı id­dia edilmektedir. Başlıca zührevi hasta­lıklar; bel soğukluğu, frengi ve şankroid yumuşak şankrdır. Bunların her biri kendi başlığı altında anlatılmıştır. (Aynı anda, birden fazla zührevi hastalık bu­laşabilir). Bir hastalığın zührevi olma­sının (yani, cinsel birleşmeyle bulaşabilmesinin) nedeni, etken organizmaların, üreme organlarının ısı ve nemliliğinden uzakta yaşayamamasıdır....

ZONA (Herpes zoster). Duyusal sinirle­rin ağrılı bir hastalığıdır. Hasta sinirin etkilediği deri bölgesinde de iltihap gö­rülür. Nedeni: Suçiçeği etkeni olan virüs­tür. İki hastalık arasındaki ilgi tam sap­tanamamıştır, çünkü zonalı bir erişkin­den, çocuklara suçiçeği bulaşabildiği hal­de, suçiçekli çocuklardan erişkinlere zo­na geçememekte ve bir erişkinden diğe­rine de zona bulaşamamaktadır. Çocuk­lukta geçirilmiş bir enfeksiyon...

ZERKLER. Zerkler, intradermal (deri içi), hipodermal veya sublitan (deri al­tı), tinramüsküler (kas içi) veya intra-venöz (damar içi) olabilir. Bir ilacı, ge­nel dolaşıma ve etkileyeceği organa en çabuk gönderme yolu, damar içi zerktir. Kas içi zerkler; acil bir vakada, zerk yapmasını bilmeyenlerin kullanacağı en güvenli yoldur. Bu durumda deri mümkünse su...

ZENCEFİL. Doğu Hindistan ve Karayipler'de yetişen Zingiber officinale kö­künden hazırlanan ve sindirimi uyarıcı ya da bağırsak gazlarını giderici olarak kullanılan bir maddedir. Beyaz zencefil, üstü kazınmış köke verilen addır. ZENCEFİL VE KULLANIM ALANLARI Zencefil kökleri birbirine geçmiş yumrular gibi görünen ve toprağın 15-25 cm altında bulunan bir bitkidir. Zencefilin Faydaları 1. Zencefil, insanın iştahını...

ZEKÂ GERİLİĞİ. Zihinsel gelişimin olamaması demektir. Başlangıçtan itiba­ren bu gelişimin eksik olması haline, amentia (amensia), önceleri bu yönden normal olup da bir hastalık sonrası bu yeteneğin kaybolması durumuna ise, de-mentia (demans) adı verilir. Zekâ geri­liğinin sınıflandırılması çeşitlidir. Örne­ğin, İngiltere'de hukukî yönden, idiosi, embesilite ve basit zekâ geriliği ya da moralite...

ZEHİRLİ BİTKİLER. Mantarlar: A manita cinsi çok zehirlidir ve bunun bazı türleri, yenebilen mantarlarla karış-tınlabilir. Amanita phalloides, hem yene­bilen mantarlara benzer, hem de çok güzel bir tadı vardır. Genellikle beyaz benekli tüm mantarlar zehirlidir. Belirtileri: Mantarın yenmesinden 6-36 saat sonra, şiddetli karın ağrısı, is- hal, kusma ve sarılık belirir. Karaciğer...

ZEHİRLER. Zehirlenme olayında, ilk alınacak önlem; doktora başvurmak ve zehirlenmenin türünü belirtebilecek ma-teryeli (kusmuk gibi) toplamaktır. Anti-dotlara fazla güvenmemek gerekir; çün­kü bunlar, sanıldığı kadar çok sayıda bulunmaz. Hastanın genel durumunu takviye etmek, onu ılık tutmak, bilincini kaybettiyse, solunum yollarını açık tut­mak daha önemlidir. Hasta, başı yana döndürülerek yatırılır. Bazı barbitürat...

ZAFİYET. Halk dilinde 'zafiyet" an­lamında kullanılan debilite, türlü has­talığın belirtisi olabildiği gibi, hiçbir semptomatik değeri de olmayabilen bir haldir. Tıp dilinde, zafiyetin önemli bir belirti olduğu hastalıklar, akciğer ve­reminin belli birkaç tipi, Addison has­talığı (bkz.) ve pernisyöz anemidir (bkz.) Böylelikle, "zafiyet" deyiminin, halk di­linde, ne kadar gereksiz ve fazla kullanıl­dığı...

YÜRÜYÜŞ ŞEKLİ. Kişide var olan iç ve cerrahî hastalıklar, yürüyüşünden an­laşılabilir. Tipik yürüyüş şekillerinden biri, şiddetli düztabanlıkta, başparmak­ların dışarı dönük ve tabanların dümdüz olduğu, Şarlovari yürüyüştür. Hemiple-ji, ya da felçte, bacak sürüklenir. Al­koliklerle diğer nörit vakalarında, ayağın bilekten düşük olmasından ötürü, ça­murda yürürcesine dizler normalden yu­karı kaldırılır. Paralysis agitansta, kısa,...

Yumuşak Şankr Hastalığı Yumuşak Şankr Hastalığının akut ve zührevi bir hastalık olduğu bilinmektedir. Epidemiyoloji: Bağışıklık bırakmayan, çoğunlukla tropik ve supropik bölgelerde karşılaşılan ve cinsel temas neticesinde bulaşan bir enfeksiyon hastalığıdır. 4-10 günlük bir kuluçka dönemi söz konusudur. Semptomları: Bu hastalık cinsel temastan hemen sonra değil ortalama 4-10 gün sonra başlamaktadır. Haemophilus’un deri ve mukozada herhangi...

YUMURTLAMA (Ovulasyon). Dişiler­de dönüşümlü olarak cereyan eden bir olay. Her yumurtlamada bir tek yumurta; karın boşluğuna salınır. Salgı İnceleme Yöntemi İle Yumurtlama Zamanını Anlama Adet döngüsünde salgılanmakta olan östrojen ve progesteron hormonları tesiriyle rahim ağzından salgılanan mukus (kaygan, yapışkan sıvı) döngünün günlerine göre farklılıklar gösterir. Eğer bu farklılıkları anlayabilir ve doğru bir...