Tetanoz

TETANOZ
Kas sertliği ve spazmlarıyla seyreden bir hastalık Kazıklı humma. Bir enfeksiyon hastalığı olan tetanos merkezi sinir sistemini etkilemektedir.

Sebepleri

Clostridium tetani adında sporlu bir basil tetanosun etkenini oluşturmaktadır. Uygun koşullar olmadığında spor biçiminde dinlenme evresine giren bu bakteriler belki de yıllarca sürebilecek bu dönemin ardından uygun koşullarda yeniden etkileşerek ürerler. Bu bakterilerin 10 farklı çeşidi tespit edilmiştir. Bütün bu bakteriler en az ikişer tür zehir üretmektedir. Alyuvarları parçalayıcı etkisi bulunan zehirler klinik olarak fazla önemli değildir. Tetanospazmin adlı diğer zehir ise merkezi sinir sisteminde yayılarak hastalık oluşturabilmektedirler.

Tetanoz

Bulaşma yolları

Başta atlar olmak üzere otçul hayvanların sindirim sistemlerinde yaşayan ve dışkıyla atılan bakteriler nedeniyle kırsal kesim yollarındaki tozlar ve otçul hayvanların dışkılarının gübre olarak kullanıldığı tarla ve bahçeler bulaşma ortamları yaratmaktadırlar.

Eğer toprak, hayvan dışkısı veya başka atıklarla kirlenmiş sivri nesnelerin /kıymıkların sebep olduğu yaralanmalar özellikle en tehlikelileridir. İnsanlar bu hastalıkla önemsiz olduğu düşünülen ve tetanos tehlikesi belirtisi göstermeyen hafif yaralanmalar sonucundan karşı karşıya kalabilirler. Zehir kan yoluyla ilerleyerek bütün dokulara yayılır ve omurilik ve sinir merkezlerinde işlev kaybına yol açarlar.

Semptomları:

Huzursuz olma durumu, aşırı duyarlı hissetme, şiddetli baş ağrılarıyla hastalık kendini gösterir. Ağrılı kasılmalar çiğneme kaslarında çenenin kilitlenmesine, buradan yemek borusuna geçerek yutma zorlukları yaşamaya neden olur. 40 °C civarında yüksek ateş ve nabzın hızlanması gibi belirtiler de gözlenir. Gövde ve ense kaslarının sürekli kasılması nedeniyle başın geriye doğru kayması ve gövdenin yay gibi öne doğru çıkması söz konusudur. Kas kasılmaları sürekli olarak devam eder fakat birkaç saniye ve birkaç dakika arası bir sürede şiddetli krizler de yaşanabilir ve bu krizler esnasında bu kasılmalar oldukça şiddetlenir. Rahatsızlığın başlangıcında hasta bilinçlidir ve mental fonksiyonlarını yerine getirebilir fakat ilk belirtilerin üzerinden 3 gün geçtikten sonra kişinin zihinsel etkinlikleri yavaş yavaş işlevlerini kaybeder ve bu durum 1 hafta kadar devam eder.

Tetanosun Tedavisi

Yoğun bakımda gerçekleştirilmesi gereken tetanos tedavisinde hastaya sakinleştirici ve havale önleyici ilaçlar verilir ve diğer gerekli önlemler alınır. Penisilin yara kapanana kadar veya herhangi bir yara gözlenmiyorsa 4 gün boyunca uygulanacak ilk antibiyotik tercihi olmalıdır. Bu hastalığa özel olarak uygulanan tedavi yöntemi bağışık insan serumunun kas içine verilmesidir, bununsa dozu yetişkinlerde 5000, çocuklarda 1500 ünitedir. Eğer bağışık insan serumu bulunamazsa hastanın alerjisi olup olmadığı kontrol edilerek 10000 ünite bağışık at serumu verilir. Kişi at serumuna duyarlı ise sığır serumu da kullanılabilir. Tetanos hastalığı hastalık dönemi sonrası bağışıklık bırakmaz, bu yüzden hata aşılanmalıdır.